ΜΑΚΑΡΙΟΙ οἱ ἐλεήμονες͵ ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται. Ἔστι μὲν οὖν τι καὶ δογμάτων ὑψηλότερον ἐν τῷ λόγῳ μαθεῖν· ὅτι πάντων ἀγαθῶν τὰς ἀφορμὰς ὁ κατ΄ εἰκόνα ἑαυτοῦ ποιήσας τὸν ἄνθρωπον͵ τῇ φύσει τοῦ πλάσματος ἐναπέθετο͵ ὡς μηδὲν ἡμῖν τῶν καλῶν ἔξωθεν ἐπεισκρίνεσθαι͵ ἀλλ΄ ἐφ΄ ἡμῖν εἶναι ὅπερ βουλόμεθα͵ οἷον ἐκ ταμείου τινὸς προχειριζομένους τὸ ἀγαθὸν ἐκ τῆς φύσεως· ἀπὸ μέρους γὰρ περὶ τοῦ παντὸς διδασκόμεθα͵ ὅτι οὐκ ἔστιν ἄλλως τινὰ τῶν κατ΄ ἐπιθυμίαν τυχεῖν͵ μὴ αὐτὸν ἑαυτῷ τὸ ἀγαθὸν χαριζόμενον· διό φησί που πρὸς τοὺς ἀκούοντας ὁ Κύριος͵ ὅτι Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν· καὶ͵ ὅτι Πᾶς ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζητῶν εὑρίσκει καὶ τῷ κρούοντι ἀνοιγήσεται· ὡς καὶ τὸ λαβεῖν τὸ ποθούμενον καὶ τὸ εὑρεῖν τὸ ζητούμενον καὶ τὸ ἐντὸς τῶν ἐπιθυμουμένων γενέσθαι͵ ἐφ΄ ἡμῖν εἶναι ὅταν βουλώμεθα καὶ τῆς ἡμετέρας ἐξηρτῆσθαι γνώμης. Ὧ κατὰ τὸ ἀκόλουθον συγκατασκευάζεται͵ καὶ τὸ ἐξ ἐναντίου νοούμενον͵ ὅτι καὶ ἡ πρὸς τὸ χεῖρον ῥοπὴ͵ μηδεμιᾶς ἔξωθεν βιαζομένης ἀνάγκης ἐγγίνεται͵ ἀλλ΄ ὁμοῦ τὸ ἑλέσθαι τὸ κακὸν ὑφίσταται͵ τότε εἰς γένεσιν παραγενόμενον͵ ὅταν ἑλώμεθα· αὐτὸ δὲ ἐφ΄ ἑαυτοῦ κατ΄ ἰδίαν ὑπόστασιν ἔξω προαιρέσεως͵ οὐδαμοῦ τὸ κακὸν εὑρίσκεται κείμενον. Ἐκ δὲ τούτων ἡ αὐτοκρατής τε καὶ αὐτεξούσιος δύναμις͵ ἣν ἐνετεκτήνατο τῇ φύσει τῶν ἀνθρώπων ὁ τῆς φύσεως Κύριος͵ σαφῶς ἐπιδείκνυται͵ διὰ τοῦ πάντα τῆς προαιρέσεως τῆς ἡμετέρας ἠρτῆσθαι͵ εἴτε ἀγαθὰ εἴτε χείρονα· τὴν δὲ θείαν κρίσιν ἀδεκάστῳ καὶ δικαίῳ ψήφῳ τῆς κατὰ τὴν ἡμετέραν πρόθεσιν ἑπομένην͵ ἐκεῖνο νέμειν ἑκάστῳ͵ ὅπερ ἂν ἑαυτῷ τις παρεχόμενος τύχῃ· τοῖς μὲν͵ καθώς φησιν ὁ Ἀπόστολος͵ καθ΄ ὑπομονὴν ἔργου ἀγαθοῦ δόξαν καὶ τιμὴν ζητοῦσι͵ ζωὴν αἰώνιον· τοῖς δὲ ἀπειθοῦσι μὲν τῇ ἀληθείᾳ͵ πειθομένοις δὲ τῇ ἀδικίᾳ͵ ὀργὴν καὶ θλίψιν καὶ πάντα ὅσα τῆς σκυθρωπῆς ἀντιδόσεώς ἐστιν ὀνόματα. Ὥσπερ γὰρ τὰ ἀκριβῆ τῶν κατόπτρων τοιαύτας δείκνυσι τὰς τῶν προσώπων ἐμφάσεις͵ οἷά περ ἂν τὰ πρόσωπα ᾖ͵ φαιδρὰ μὲν τῶν φαιδρυνομένων͵ κατηφῆ δὲ τῶν σκυθρωπαζόντων· καὶ οὐκ ἄν τις αἰτιάσαιτο τὴν τοῦ κατόπτρου φύσιν͵ εἰ σκυθρωπὸν ἐμφανείη τὸ ἀπεικόνισμα τοῦ πρωτοτύπου διὰ κατηφείας συμπεπτωκότος· οὕτω καὶ ἡ δικαία τοῦ Θεοῦ κρίσις ταῖς ἡμετέραις διαθέσεσιν ἐξομοιοῦται͵ οἷά περ ἂν τὰ παρ΄ ἡμῶν ᾖ͵ τοιαῦτα ἡμῖν ἐκ τῶν ἰδίων παρέχουσα.
Ἅγιος Γρηγόριος : σελίδα περιεχομένων
Μυστικοὶ τῆς Ὀρθοδοξίας : Ἀρχικὴ Σελίδα Περιεχομένων url : www.ellopos.gr/mystics/default.asp
Πρβλ. Ἀποφθέγματα τῶν Πατέρων στὰ Νέα Ἑλληνικά