Γ. Βαλσάμης
Οἱ Πύλες τοῦ Κήπου, καὶ τὰ (πρώην) Δημοτικά μας
Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὰ στοιχεῖα
[...] Ὑπῆρξε ἄραγε τόσο παράλογη καὶ καταστροφικὴ ἡ ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὰ πρώην δημοτικά — ἢ ἀλλοιῶς: τί μαρτυρεῖ γιὰ τὸν Ἑλληνισμὸ ἡ οἰκειοποίηση τῶν Beatles καὶ τῶν Rolling Stones; Ἄραγε θὰ κερδίζαμε σὲ ἀκρίβεια λέγοντας ὅτι δὲν ἐγκαταλείφθηκε ἁπλῶς τὸ δημοτικὸ τραγούδι, ἀλλὰ ὅτι ὁ ἴδιος ὁ λαὸς ἀφανίζεται ὡς ἑλληνικός, τείνοντας νὰ ἀφομοιώνεται σὲ δυτικοὺς τρόπους;
Προσωπικὰ δὲν συμμερίζομαι τέτοιες ἀγωνίες. Ὁ μόνος τρόπος νὰ νοσταλγήσω τὰ πρώην δημοτικὰ εἶναι νὰ δῶ σὲ αὐτὰ ἀξία μεγαλύτερη ἀπ’ ὅση ὑπάρχει στὰ τραγούδια ποὺ συγκινοῦν τὴν ψυχή μας σήμερα. Τὴν ψυχὴ ἱκανοποιοῦν διαθέσεις καὶ σημασίες, καὶ ἀκόμα ἡ ἑνότητα, σὲ καμμιά περίπτωση ἡ ἰδιαιτερότητα καθεαυτήν, ἑπομένως τὸ ζήτημα τῆς ἀξίας εἶναι τὸ καθοριστικό, καὶ τῆς ἰδιαιτερότητας μόνο στὸν βαθμὸ ποὺ συνδέεται μὲ πραγματικὴ ἀξία.
Ἂν ὁ ἑλληνικὸς ἢ ὅποιος λαὸς αἰσθάνεται ἀνάγκη νὰ συντηρεῖ μιὰ ἰδιαίτερη ἀσημαντότητα, ἁπλῶς ἐπειδὴ εἶναι ταυτοτική, δὲν μὲ ἀφορᾶ, καὶ δυστυχῶς δὲν ἀφορᾶ πράγματι οὔτε τὸν ἴδιο — ἀποφεύγοντας τὴν Σημασία ὁ πολιτισμὸς ἀποφεύγει τὴν ἴδια τὴν ἀρχή του, μαραζώνει καὶ διαφθείρεται [...]
Πρβλ.: Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες * Τὸ Βιο-Μηχανικὸ Πρόταγμα * Καβάφης, Ὅσο Μπορεῖς * Προϋποθέσεις της πνευματικής ζωής