Δημήτρης Γιαννόπουλος - Ανδρέας Ήλιος
Σύντομη εισαγωγή στην εργογραφία του Νίκου Σκαλκώτα
Σελ 10Τελευταίο από τα έργα της πολύ έντονης συνθετικά περιόδου, από το 1935 ως το 1945, αποτελεί το Κοντσέρτο για Δύο Βιολιά (1944,ΑΚ24)[79], δωδεκαφθογγική σύνθεση σε μορφολογική σύμπλευση με τις απόψεις του Ferrucio Busoni[80]. Κέντρο της σύνθεσης είναι το αργό μέρος που είναι βασισμένο στο ρεμπέτικο τραγούδι «Κάτω στην Αραπιά» και εισάγει μια καινούργια αντιμετώπιση του Ελληνικού παραδοσιακού χορού[81] (θέμα με πέντε παραλλαγές και ανακεφαλαίωση).
Εξαίρετος βιολιστής ο ίδιος, δεν θα μπορούσε να μην αφήσει και εξαίρετη κληρονομιά στην βιολιστική φιλολογία με το δωδεκαφθογγικό Κοντσέρτο για Βιολί και Ορχήστρα (1938,ΑΚ22)[82]. Και τα τρία μέρη σε κλασσική μορφή σονάτας, με πολλές δωδεκάφθογγες σειρές που οργανώνονται ως ομάδα σε κάθε μέρος και σε ολόκληρο το έργο[83] ενώ το μέρος του βιολιού παρουσιάζει προχωρημένες δεξιοτεχνικές απαιτήσεις.
Στο σύνολο των κοντσέρτων του, σολίστ[84] και ορχήστρα δεν έχουν συμπληρωματικό ρόλο αλλά, σύμφωνα με τον Νίκο Χριστοδούλου[85], συνιστούν ανεξάρτητα δραματικά μέρη, δίνοντας έτσι στην ιδιαίτερη αυτή φόρμα την αυθεντική της εκδοχή.
Πρβλ. Νίκος Σκαλκώτας, Μαριορί μου (από τους Ελληνικούς Χορούς, για ορχήστρα δωματίου) * 100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Σκαλκώτα * Iστοσελίδες για τον Νίκο Σκαλκώτα (Google)