Λ. Μάμφορντ, Ἡ μηχανοποίηση τῶν ἐπιστημῶν
Ἡ ἀντίληψη τοῦ Μπέικον γιὰ τὴν ὀργάνωση τῆς ἐπιστήμης ὡς τεχνολογίας δὲν παρέβλεψε ἐντελῶς τὸν ρόλο ποὺ παίζουν τὰ ἀτομικὰ δημιουργικὰ μυαλά· εἶχε μάλιστα κι ἕνα ὄνομα γι' αὐτοὺς τοὺς σπερματοφόρους ἐρευνητές, ἀφοῦ τοὺς ἀποκαλοῦσε “Φωστῆρες” καὶ ὅριζε πὼς ὁ ρόλος τους ἤτανε νὰ “διευθύνουν νέα πειράματα ἑνὸς Ψηλότερου Φωτός, ποὺ νὰ διεισδύει περισσότερο στὴ φύση”. Μὰ ἡ ἰδιαίτερη συμβολή του ἦταν ὅτι ἔνιωθε πώς, ἂν ἐπρόκειτο οἱ ἐπίνοιες καὶ οἱ ἐμπνεύσεις τῶν δημιουργικῶν μυαλῶν νὰ ἔχουν τὴν εὐρύτερη δυνατὴ ἐφαρμογή, θὰ χρειάζονταν ἄφθονη συλλογικὴ ὑποστήριξη: κριτικὴ βοήθεια, σωματειακὴ ὀργάνωση, συστηματικὲς συνδιασκέψεις καὶ δημοσιεύσεις, γενναιόδωρες ἀμοιβὲς καὶ τιμὲς καί, τέλος, δημόσια παρουσίαση καὶ γιορτασμὸ σὲ μουσεῖα ἐπιστήμης καὶ βιομηχανίας. Αὐτὰ τὰ γνωρίσματα τῆς συλλογικῆς ὀργάνωσης καὶ τῆς στρατολόγησης ἀπὸ τὸ κράτος, ποὺ ἴσως νὰ μὴν ἦταν τελείως ἄγνωστα στὴν προχριστιανικὴ Ἀλεξάνδρεια, ὁ Μπέικον, μὲ μεγάλη προγνωστικὴ ἱκανότητα, τὰ ἀναγνώρισε, τὰ ὑπερασπίστηκε, τὰ ἐκθείασε.
Πρβλ.: Το βιο-μηχανικό πρόταγμα * Ντυμόν, Προτεσταντισμός και ατομικισμός * Ἀρέντ, Ἡ πλάνη ὡς ἐπιστήμη * Ντυμόν, Ἐργαλειοποίηση τῆς γνώσης * Καστοριάδης, Ἔγκλειστοι τοῦ ἐπιστημονικοῦ σπηλαίου...
