Κίρκεγκωρ,
Η Αγωνία που
λυτρώνει [42 σελ.]
Σελ 36
Δεν αρνούμαι μόνο πως αυτός που διαμορφώθηκε απ' τη δυνατότητα
διατρέχει, όχι βέβαια τον κίνδυνο που διατρέχουν αυτοί που μορφώθηκαν
απ' την περατότητα, να πέσουν δηλαδή σε κακή παρέα και να παρεκτραπούν,
αλλά τον κίνδυνο μιας άλλη πτώσης, που είναι η αυτοκτονία. Αν ενώ έχη
αρχίσει η διαμόρφωσή του παρεξηγήσει την αγωνία, έτσι ώστε αντί να τον
οδηγήσει προς την πίστη τον απομακρύνει απ' αυτήν, τότε χάθηκε. Όποιος
αντίθετα μορφώνεται, αυτός παραμένει με την αγωνία, χωρίς ν' αφήνεται να
εξαπατείται απ' τις αναρίθμητες παγίδες της, κι αναλογίζεται μ' όλες τις
λεπτομέρειες το παρελθόν· τότε οι επιθέσεις της αγωνίας, αν και εξίσου
τρομαχτικές, γίνονται με τέτοιο τρόπο που δεν μπορούν να τον βρουν
απροετοίμαστο. Η αγωνία γίνεται γι' αυτόν αθέατη υπηρέτρια, που ακούσια
τον οδηγεί όπου αυτός θέλει. Όταν λοιπόν αυτή παρουσιάζεται, όταν
πανούργα προσποιείται πως επινόησε τώρα εντελώς καινούριο τρόπο για να
προκαλέσει φρίκη και πως είναι τώρα πιο τρομερή από ποτέ άλλοτε, αυτός
δεν αποτραβιέται πια, κι ούτε ζητάει να την απομακρύνει με θόρυβο και
ταραχές, παρά της εύχεται το καλωσόρισμα, τη χαιρετάει εορτάσιμα, όπως
εορτάσιμα ύψωσε ο Σωκράτης την κούπα με το κώνειο [Πλάτωνος: «Φαίδων»
1176], απομονώνεται μαζί της, κι όπως ο άρρωστος στο χειρουργό όταν
πρόκειται ν' αρχίσει την οδυνηρή του εγχείρηση: «τώρα είμ' έτοιμος»,
λέει. Τότε γλιστρά η αγωνία μες στην ψυχή του, διερευνάει το κάθε τι, με
τα βασανιστήριά της εξοστρακίζει κάθε περατότητα και κάθε μικρότητα, κι
ύστερα τον οδηγεί εκεί όπου αυτός θέλει.
Πρβλ.:
Γιάσπερς, Ένα
μάθημα για τον θάνατο *
Τὸ βιο-μηχανικὸ πρόταγμα
*
Χάιντεγγερ, Νοεῖν καὶ Εἶναι (Ἀναφορὰ στὸν Παρμενίδη καὶ τὸν Σοφοκλῆ) *
Προϋποθέσεις
της πνευματικής ζωής *
Ὀρθοδοξία, Καθολικισμός, Εὐρώπη - Ἐρωτήσεις
καὶ Ἀπαντήσεις
