Μὲ ποιό τρόπο μποροῦμε νὰ μεταδίδουμε τὴν Ὀρθοδοξία;

Μὲ τὸ νὰ εἴμαστε ὀρθόδοξοι.   

Ὑπάρχει μόνο ‘ἐσωστρεφὴς’ μετάδοση τῆς πίστης στοὺς καθολικούς;

Ἱεραποστολὴ ὑπάρχει μόνο ἂν ὁ ἄλλος ἔχει προϋποθέσεις γιὰ νὰ παραλάβει, γι’ αὐτὸ κανένας λαὸς δὲν βαπτίσθηκε ἢ δὲν παρέμεινε στὸ βάπτισμά του, ἂν ἡ προηγούμενη ἱστορία του ἦταν καθοριστικὰ ἀντιχριστιανική, ὁπότε καταλαβαίνουμε ἐπίσης, ὅτι μιὰ ‘καλὴ θέληση’ ἡ ὁποία θὰ ζητοῦσε, γιὰ παράδειγμα, μεταστροφὴ τοῦ Ἰσλάμ, θὰ ἀποδεικνυόταν οὐτοπική. Ἔστω ἐξ ἀδρανείας εἴτε κενοδοξίας εἴτε φοβίας, ὁ καθολικισμὸς ὡς τέτοιος αὐτοκαλεῖται χριστιανικός, καὶ μάλιστα μὲ πληρότητα χριστιανικότητας, δηλαδὴ δὲν βλέπει, πρὸς τὸ παρόν, λόγο μεταστροφῆς στὴν Ὀρθοδοξία. Στὴν περίπτωση αὐτὴ ἡ ‘ἐξωστρεφὴς’ ἱεραποστολὴ θὰ σήμαινε βιαιότητα καὶ προσηλυτισμό, ἀκόμη κι ἂν βασιζόταν σὲ ‘εἰρηνικὰ’ μέσα, γιατὶ θὰ ἀπευθυνόταν σὲ ἀνθρώπους ποὺ ἤδη τὴν ἔχουν ἀπορρίψει. ‘Ἐξωστρεφῆ’ ἱεραποστολὴ ἐπιχειρεῖ μᾶλλον ὁ ἴδιος ὁ παπισμὸς πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία, ἀκριβῶς ἐπειδὴ ὁ αὐταρχισμὸς προσιδιάζει στὴ φύση τοῦ παπισμοῦ. Δυνατότητα διδαχῆς ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς Ὀρθοδοξίας ὑπάρχει μόνο μὲ τὸ παράδειγμά της, δηλαδὴ μὲ τὸν τρόπο ποὺ βιώνουν τὴν πίστη τους οἱ Ὀρθόδοξοι λαοί. Τὴν ὅση ‘ἐξωστρέφεια’ τῆς ὀρθόδοξης ἱεραποστολῆς πρὸς τὸν παπισμὸ ἀναλαμβάνουν τότε ἄλλοι παράγοντες, ἀπρόβλεπτοι καὶ αὐθόρμητοι, φαινομενικὰ ἄσχετοι, ὅπως εἶναι ἡ μετανάστευση. Κάθε περίπτωση ἐπαφῆς καθολικῶν καὶ ὀρθοδόξων, μπορεῖ νὰ εἶναι μιὰ ἱεραποστολή, στὸν βαθμὸ ποὺ οἱ ὀρθόδοξοι εἶναι καὶ χριστιανοί, στὸν βαθμὸ ποὺ οἱ καθολικοὶ θέλουν νὰ συμμετέχουν σὲ τέτοια ἐπαφή, καὶ στὸν βαθμὸ ποὺ ἡ ἐπαφὴ δὲν ἔχει τὸν χαρακτῆρα ἀμοιβαίας ἀμφισβήτησης (κοινῶς λεγομένου ‘διαλόγου’), ἀλλὰ μονοσήμαντη φορά, ἀπό τὴν Ὀρθοδοξία πρός τὸν καθολικισμό. 

         Πρβλ. Ἡ δύσκολη καὶ πραγματικὴ ἀρχὴ τῆς ἐπαφῆς  * Σμέμαν, Η ζωή του κόσμου (ο χριστιανισμός δεν είναι θρησκεία)  * Η παπική αρρώστια κι εμείς : κείμενα Μεταλληνού, Καψάνη, Παΐσιου, Ζήση, Ρωμανίδη, Βλάχου, Αποστολόπουλου, Σμέμαν, Κόντογλου, Καλόμοιρου, Ράνσιμαν, Παπικά ντοκουμέντα