url : https://www.ellopos.gr/papaioannou.asp
Σύμφωνα με τον Μαρξ, ένας αδιάλλακτος ντετερμινισμός διέπει την ιστορία: οι ταξικοί διαφορισμοί που χωρίζουν την κοινωνία εγκαθιδρύονται «αναγκαστικά και ανεξάρτητα από τη θέληση των ανθρώπων» και αντιστοιχούν «πάντα και αναγκαστικά» στις υλικές συνθήκες της παραγωγής που υπερισχύουν σε κάθε εποχή. Το συστατικό γεγονός, η βαθύτερη κίνηση, είναι μια ακατανίκητη ώθηση της προόδου, μια «συνεχής κίνηση ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων». Με βάση αυτό η κοινωνία χωρίζεται «αναγκαστικά» σε δύο «θεμελιώδεις» τάξεις: την εκμεταλλεύτρια τάξη που κατέχει τα μέσα παραγωγής, μονοπωλεί τις διευθυντικές λειτουργίες και κρατά για τον εαυτό της τη μερίδα του λέοντος στον καταμερισμό του προϊόντος και την εκμεταλλευόμενη τάξη, προορισμένη για τις εκτελεστικές εργασίες. Όμως πρέπει να πιστέψουμε ότι μέσα στη «συνεχή» κίνηση ανάπτυξής τους, οι παραγωγικές δυνάμεις έρχονται περιοδικά σε σύγκρουση με το θεσμικό τους περίβλημα. Η υπάρχουσα τάξη πραγμάτων γίνεται ασυμβίβαστη με τη συνέχιση της οικονομικής ανάπτυξης. Ανοίγεται λοιπόν μια εποχή κρίσης και κοινωνικής επανάστασης και η ιστορία αναγιγνώσκεται ως πάλη των τάξεων:
«Ελεύθερος και δούλος, πατρίκιος και πληβείος, βαρώνος και δουλοπάροικος, μάστορας και κάλφας, με μια λέξη καταπιεστής και καταπιεζόμενος, σε ακατάπαυστη αντίθεση μεταξύ τους, διεξήγαγαν έναν αδιάκοπο πόλεμο, πότε σκεπασμένο, πότε ανοιχτό, έναν πόλεμο που τελείωνε κάθε φορά είτε με τον επαναστατικό μετασχηματισμό ολόκληρης της κοινωνίας είτε με την ταυτόχρονη καταστροφή των τάξεων που συγκρούονταν».[52]
