Καρλ Γιάσπερς, Ένα μάθημα για τον θάνατο

Σελ 22

Ο Σωκράτης μιλούσε με τη βεβαιότητα της αιωνιότητας μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Στο ερώτημα του Κρίτωνα, πώς πρέπει να τον κηδέψουν, ο Σωκράτης χαμογέλασε και απάντησε ως εξής : Ο Κρίτων δεν θέλει να με πιστέψει, πως αυτός εδώ ο Σωκράτης, που τώρα μιλάει μ' εσάς, είναι το αληθινό μου εγώ. Αντίθετα, πιστεύει πως εγώ είμαι αυτός που σε λίγο θα τον βλέπει ωσάν πτώμα. Γι' αυτό και ρωτάει πώς πρέπει να με κηδέψει. Αλλά, συνεχίζει ο Σωκράτης, όταν οι φίλοι του δούν να καίνε ή να θάβουν το σώμα του να μη χάσουν την ψυχραιμία τους, ωσάν να συνέβει κάτι το τρομερό στον Σωκράτη, και να μη λένε πως ο Σωκράτης είναι αυτός που πάνε στο ξόδι του. Είναι μόνον το σώμα του που κηδεύουν, κατά τον τρόπο που οι φίλοι του κρίνουν καλό και σύμφωνα με τα έθιμα. Ο ίδιος έχει από καιρό φύγει. *  

[ * Σ.τ.Μ. Θεωρούμε απαραίτητο να παραθέσομε το ίδιο το πλατωνικό κείμενο ("Φαίδων", 115 c-e): "Ταῦτα μὲν τοίνυν προθυμησόμεθα͵ ἔφη͵ οὕτω ποιεῖν· θάπτωμεν δέ σε τίνα τρόπον; Ὅπως ἄν͵ ἔφη͵ βούλησθε͵ ἐάνπερ γε λάβητέ με καὶ μὴ ἐκφύγω ὑμᾶς. Γελάσας δὲ ἅμα ἡσυχῇ καὶ πρὸς ἡμᾶς ἀποβλέψας εἶπεν· Οὐ πείθω͵ ὦ ἄνδρες͵ Κρίτωνα͵ ὡς ἐγώ εἰμι οὗτος Σωκράτης͵ ὁ νυνὶ διαλεγόμενος καὶ δια τάττων ἕκαστον τῶν λεγομένων͵ ἀλλ΄ οἴεταί με ἐκεῖνον εἶναι ὃν ὄψεται ὀλίγον ὕστερον νεκρόν͵ καὶ ἐρωτᾷ δὴ πῶς με θάπτῃ. ὅτι δὲ ἐγὼ πάλαι πολὺν λόγον πεποίημαι͵ ὡς͵ ἐπειδὰν πίω τὸ φάρμακον͵ οὐκέτι ὑμῖν παραμενῶ͵ ἀλλ΄ οἰχήσομαι ἀπιὼν εἰς μακάρων δή τινας εὐδαιμονίας͵ ταῦτά μοι δοκῶ αὐτῷ ἄλλως λέγειν͵ παραμυθούμενος ἅμα μὲν ὑμᾶς͵ ἅμα δ΄ ἐμαυτόν. ἐγγυήσασθε οὖν με πρὸς Κρίτωνα͵ ἔφη͵ τὴν ἐναντίαν ἐγγύην ἢ ἣν οὗτος πρὸς τοὺς δικαστὰς ἠγγυᾶτο. οὗτος μὲν γὰρ ἦ μὴν παραμενεῖν· ὑμεῖς δὲ ἦ μὴν μὴ παραμενεῖν ἐγγυήσασθε ἐπειδὰν ἀποθάνω͵ ἀλλὰ οἰχήσεσθαι ἀπιόντα͵ ἵνα Κρίτων ῥᾷον φέρῃ͵ καὶ μὴ ὁρῶν μου τὸ σῶμα ἢ καόμενον ἢ κατορυττόμενον ἀγανακτῇ ὑπὲρ ἐμοῦ ὡς δεινὰ πάσχοντος͵ μηδὲ λέγῃ ἐν τῇ ταφῇ ὡς ἢ προτίθεται Σωκράτη ἢ ἐκφέρει ἢ κατορύττει. εὖ γὰρ ἴσθι͵ ἦ δ΄ ὅς͵ ὦ ἄριστε Κρίτων͵ τὸ μὴ καλῶς λέγειν οὐ μόνον εἰς αὐτὸ τοῦτο πλημμελές͵ ἀλλὰ καὶ κακόν τι ἐμποιεῖ ταῖς ψυχαῖς. ἀλλὰ θαρρεῖν τε χρὴ καὶ φάναι τοὐμὸν σῶμα θάπτειν͵ καὶ θάπτειν οὕτως ὅπως ἄν σοι φίλον ᾖ καὶ μάλιστα ἡγῇ νόμιμον εἶναι." ]

Προηγούμενη ||| Αρχική σελίδα Γιάσπερς, Μάθημα για τον Θάνατο

    Πρβλ.:  Γιάσπερς, Η σημασία της επικοινωνίας *  Jaspers, Truth is in communication *  Jaspers, The Spirit of Europe *  Το βιο-μηχανικό πρόταγμα * Κίρκεγκωρ, Η αγωνία που λυτρώνει *   Ὁ Πλάτων, ὁ Ἀριστοτέλης, καὶ ἡ κατάργηση τῆς μετριότητας *  Ὀρθοδοξία, Καθολικισμός, Εὐρώπη - Ἐρωτήσεις καὶ Ἀπαντήσεις * Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Το Άκτιστο Φως