π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν, Παιδιά και Εκκλησία
Δημοσιεύεται ἐδῶ ἕνα σύντομο κείμενο τοῦ π. Σμέμαν γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν μας. Μεταξὺ τῶν ἄλλων, διαπιστώνεται ὅτι εἶναι ἀνάγκη ἡ οἰκογενειακὴ ἀτμόσφαιρα νὰ συμπληρώνει τὴν ἐκκλησιαστική, τὸ ὁποῖο σημαίνει «άναμα των καντηλιών μπροστά στις εικόνες, ανάγνωση των Γραφικών διδαχών, καθαρά ρούχα που αποπνέουν φρεσκάδα, γιορτινά, τακτοποιημένα δωμάτια». Ἡ ὑπόδειξη αὐτὴ δὲν προέρχεται ἀπὸ καθωσπρεπισμὸ καὶ εὐσεβισμό, καταστάσεις γνωστές μας ἀπὸ δυτικὲς ἐκδοχὲς τοῦ χριστιανισμοῦ.
Ἡ τάξη, τὰ καθαρὰ ροῦχα, κλπ, δὲν εἶναι μιὰ ὑποχρέωση ποὺ χρειάζεται νὰ ἐπιβάλουμε στὴν οἰκογενειακὴ ζωή, ἀλλὰ (κανονικὰ) προέρχονται, ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Σμέμαν γράφει στὴν συνέχεια, «από το φως που φέρνουμε μαζί μας από την λατρευτική σύναξη». Ἑπομένως συμβαίνουν αὐθόρμητα καὶ ἐλεύθερα, ὅπως ὅταν κάποιος γιορτάζει καὶ δὲν ὑποδέχεται τοὺς φίλους του βρώμικος καὶ ἀπεριποίητος. Ὅμως, ἂν δὲν ἔχουμε λάβει Φῶς ἀπὸ τὴν σύναξη, δὲν ὑπάρχει οὔτε ἑορτασμός, ὥστε καὶ ἂν συμβεῖ περιποίηση, τάξη, κλπ., δὲν μπορεῖ νὰ συμβεῖ παρὰ μόνο ὡς σύμβαση καὶ ὑποχρέωση - ἀπ’ ἔξω στολισμός, καὶ ἀπὸ μέσα δυσφορία καὶ πίεση, ὅπως καὶ συχνότατα συμβαίνει. Δὲν εἶναι, ἄλλωστε, σπάνιο οἱ γονεῖς ἀργότερα, στὴν ἐφηβεία, νὰ θέλουν νὰ ἐπιβάλουν στὰ παιδιά τους τὸν ἐκκλησιασμό!, ὑποβάλλοντας τὴν ἐξωφρενικὴ ἰδέα ὅτι ἡ σχέση μὲ τὸν Θεὸ εἶναι βασανιστήριο, ἀγγαρεία εἴτε ὑποχρέωση, ὁπότε αὐτομάτως ἀκυρώνεται ὅλο τὸ Μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ πίστη καταλύεται.
Ζητούμενο δὲν εἶναι νὰ ἀλλάξουμε συνήθειες, ἀλλὰ νὰ λάβουμε τὸ Φῶς τῆς λατρείας, τὸ ὁποῖο κατόπιν θὰ ἀλλάξει καὶ τὶς συνήθειές μας ἀβίαστα καὶ φυσιολογικά. Στὸν βαθμὸ ποὺ οἱ οἰκογένειές μας ἔχουν πρόβλημα, αὐτὸ δὲν εἶναι ἐπειδὴ τὴν Κυριακὴ ἀκοῦμε ραδιόφωνο καὶ διαβάζουμε ἐφημερίδες, ἀντὶ νὰ ἀνάβουμε τὰ καντήλια, κλπ, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν βιώνουμε Φῶς στὴν συμμετοχή μας στὴν ἐκκλησιαστικὴ λατρεία, καὶ οὔτε κἂν ἔχουμε ὡς αἴτημα τὴν μετοχὴ τοῦ ἁγίου Φωτὸς καὶ τὴν προσωπική μας γνωριμία καὶ φιλία μὲ τὸν Ἀρχηγὸ τῆς πίστης μας.
----
Τὸ κείμενο μετέφρασε γιὰ τὸν Ἔλλοπο ὁ Ἀργύρης Γεωργουλῆς. Ἡ διαίρεση σὲ παραγράφους καὶ οἱ ἐμφάσεις (μὲ μαῦρα στοιχεῖα), εἶναι τοῦ Ἔλλοπου.
Πρβλ.:
Σμέμαν, Ἡ Ζωὴ τοῦ Κόσμου
* Μυστικοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας *
Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Το Άκτιστο Φως *
Ορθοδοξία, Καθολικισμός,
Ευρώπη - Ερωτήσεις και Απαντήσεις
*
