π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν, Χρειάζεται ὑπακοὴ στὴν Ἀλήθεια
Ἡ ἀποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας στὸν σύγχρονο κόσμο (μτφρ. Ἰ. Ροηλίδης, Ἀθήνα 1993[2], ἀποσπάσματα ἀπὸ τὶς σελ. 147-160)
[ Δὲν ὑπάρχει ἀντικειμενικὴ ‘πηγὴ’ τῆς ἀλήθειας τῆς Ἐκκλησίας, ‘αὐθεντικὴ διατύπωση’, ‘κώδικας δογμάτων’, ‘σύστημα ἀρχῶν’. Δὲν μεταβάλλεται σὲ γνωστικὸ ἀντικείμενο ἡ ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας, προσιτὸ σὲ μόνη τὴν ἀτομικὴ κατανόηση, ὑποκείμενο στὴν κατοχὴ καὶ κυριαρχία τῆς ἀτομικῆς διάνοιας. Ἡ ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας γνωρίζεται (γίνεται προσιτὴ καὶ γνωστή) μόνο μὲ τὴν ἐμπειρία μετοχῆς στὸ ἐκκλησιαστικὸ γεγονός. - Χρῆστος Γιανναρᾶς, Ὀντολογία τῆς σχέσης, 15.4 ]
Στὴν Ἑλλάδα ἢ τὴ Ρωσία ἢ σὲ κάθε ἄλλη Ὀρθόδοξη χώρα, ὁ ἴδιος ὁ πολιτισμός, δηλ. τὸ σύστημα τῶν ἀξιῶν, τῶν ἐννοιῶν καὶ τῶν ἰδεῶν ἐκείνων μὲ τὶς ὁποῖες ὁ κάθε ἄνθρωπος ἐκτιμᾶ τὴ ζωή του, εἶχε μιὰ βαθειὰ σχέση μὲ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη, ἦταν ἡ συνέχεια τοῦ ‘κοσμοειδώλου’ τῆς Ἐκκλησίας... Καθὼς προοδεύει ἡ ὁλοκλήρωση τοῦ Δυτικοῦ ‘τρόπου ζωῆς’, ἀναπτύσσεται μιὰ ἀληθινὰ σχιζοφρενικὴ κατάσταση, ὅπου ἡ βαθειὰ προσκόλληση στὰ Ὀρθόδοξα σύμβολα καὶ στὰ ‘ἐξωτερικὰ’ σημάδια (δηλ. λατρεία, μουσική, ἀρχιτεκτονική) εὔκολα συνυπάρχει μὲ μιὰ σχεδὸν τελείως ἐκκοσμικευμένη φιλοσοφία ζωῆς.
Πρβλ.:
Σμέμαν, Ἡ Ζωὴ τοῦ Κόσμου
* Μυστικοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας *
Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Το Άκτιστο Φως *
Ορθοδοξία, Καθολικισμός,
Ευρώπη - Ερωτήσεις και Απαντήσεις
*
