Ἀποσπάσματα
Σελ 7
Ὑπάρχει ἀκόμα καὶ στὸν αὐτοκράτορα-χωρὶς-αὐτοκρατορία τὸν καιρὸ τῆς ἅλωσης ἡ μεγαλωσύνη τοῦ Ἀλέξανδρου — κρατοῦσαν ξίφος χωρὶς νὰ εἶναι σφαγεῖς, εἶχαν κράτος χωρὶς νὰ ὀνειρεύονται κράτος, τὸ γένος τους δὲν ἄρχιζε ἀπὸ τὸν ἑαυτό τους, ἀνεξάρτητους διαρκῶς ἀπὸ κάθε ἀντικειμενικὴ ἰσχὺ τοὺς ὁδηγοῦσε πνευματικὴ ὀμορφιὰ καὶ Πόλις. Ἡ μικρότητα τῆς σημερινῆς ἑλληνικῆς ‘πολιτείας’ σημαίνει αὐτὸ ποὺ ὁ Ντοστογιέφσκυ καταλαβαίνει γιὰ τὴν Ἰταλία: “ἕνα βασίλειο δευτέρας τάξεως, ποὺ ἔχασε κάθε τάση γιὰ ὁτιδήποτε τὸ καθολικὸ καὶ ποὺ τὸ ἀντικατέστησε μὲ τὶς πιὸ μονότονες ἀστικὲς ἀρχές ... ἕνα βασίλειο ἱκανοποιημένο ἀπὸ μιὰν ἑνότητα ποὺ δὲν σημαίνει ἀπολύτως τίποτα, μὲ μιὰ μηχανικὴ καὶ ὄχι πνευματικὴ ἑνότητα...”[140]
Γι’ αὐτὸ οἱ εὐρωπαϊκὲς κυβερνήσεις (καὶ ἡ Ρωσία) φοβήθηκαν μήπως ἡ ἑλληνικὴ ἐπανάσταση πυροδοτήσει κινήματα στοὺς δικούς τους λαούς – σωστὰ καταλαβαίνοντας τὴν ἐξουσία τους νὰ μοιάζει μὲ τὴν ὀθωμανική, καὶ τὴν σχέση τους μὲ τοὺς λαούς τους ὅπως τὴν σχέση τῶν ὑπόδουλων μὲ τὸν Σουλτάνο! Ἔτσι, οἱ Ἕλληνες μέσα στὰ δεινά τους εἶχαν καὶ νὰ ἀπολογοῦνται στοὺς δυτικούς, οἱ ὁποῖοι τοὺς κατηγοροῦσαν ὅτι “ὡς ὑπήκοοι ἐπαναστάτησαν κατὰ τοῦ νομίμου μονάρχη τους”(!), καὶ νὰ ἐξηγοῦν τὰ ὄχι τόσο αὐτονόητα γιὰ τὴν ρατσιστικὴ ‘βασιλεία’ τῆς Δύσης, ὅτι “ἂν τὰ χαρακτηριστικὰ ἑνὸς νομίμου μονάρχη εἶναι τὸ ἐνδιαφέρον του γιὰ τὸ καλὸ τῶν ὑπηκόων του καὶ γιὰ τὴν τήρηση τῶν νόμων, δὲν εἶναι δυνατὸ ν’ ἀναγνωρίση κανεὶς παρόμοιες ἰδιότητες στοὺς Τούρκους:
“ποδοπατῶντας τοὺς νόμους, δὲν ἀναγνωρίζουν ἄλλους ἀπὸ τὶς προσωπικές τους ἰδιοτροπίες καὶ καταχρήσεις· ‘οὐ γὰρ ὁ ταῦτα πράττων τοὺς αὑτοῦ ὑπηκόους βασιλεὺς εἶναι ἀλλὰ τυράννων τυραννικώτατος’. Καὶ εἶναι προσβολὴ κάθε συσχέτιση ἀνάμεσα σ’ ἕνα νόμιμο βασιλιᾶ κι’ ἕνα παρόμοιο τύραννο. Οἱ νόμοι τους εἶναι νόμοι θρησκείας ἀντίθετης μὲ τὸν χριστιανισμό, ὅπως ἀντίθετα εἶναι τὰ ἤθη, ἡ γλῶσσα καὶ ὁ χαρακτήρας τους”.[141]
[140] Ντοστογιέφσκυ, Τὸ ἡμερολόγιο ἑνὸς συγγραφέα, ὅ.π., σ. 372.
[141] Κ. Μινωΐδης Μηνᾶς, Τοῖς κραταιοτάτοις τῆς Εὐρώπης βασιλεῦσι, Μάιος 1821 – σὲ περίληψη τῆς Λουκίας Δρούλια, “Ἡ δικαίωση τοῦ ἀγῶνα στὰ ξενόγλωσσα ἑλληνικὰ κείμενα τοῦ 1821”, Νέα Ἑστία, Χριστούγεννα 1970, σ. 288.
Προηγούμενη Ἑνότητα - Ἑπόμενη Ἑνότητα