Κίρκεγκωρ,
Η Αγωνία που
λυτρώνει [42 σελ.]
Σελ 41
Αν δεν αποκοπής
έτσι μονάχος σου από την ευφυΐα, δε θ' αποκοπής κατά βάθος ποτέ απ'
αυτήν· γιατί πάντα η περατότητα μόνο κομματιαστά εξηγεί, ποτέ
ολοκληρωτικά, κι αυτός που η ευφυΐα του ποτέ δεν τον γέλασε (που κι αυτό
ακόμα είναι στ' αλήθεια αδιανόητο) μπορεί βέβαια να ψάξει μέσα στην
ευφυΐα του για βάθος, και να προσπαθήσει να γίνει ευφυέστερος. Μέσω της
πίστης η αγωνία ανατρέφει το άτομο για να το αναπαύσει στην αγκαλιά της
Θείας Πρόνοιας. Όμοια κι όσον αφορά την ενοχή, την άλλη μεγάλη αποκάλυψη
της αγωνίας. Αυτός που γνωρίζει την ενοχή του μόνο μέσω της περατότητας,
είναι χαμένος μες στην περατότητα, και μες στην περατότητα δε λύνεται το
πρόβλημα, κατά πόσον είναι κάποιος ένοχος, γιατί αυτός είναι τρόπος
εξωτερικός, νομικός, ύψιστα ατελής. Όποιος γι' αυτό το λόγο περιμένει να
μάθη την ενοχή του από αναλογίες σε αποφάσεις πλημμελειοδικείου ή
κακουργιοδικείου, δε θα εννοήσει ποτέ το βάθος της ενοχής του· γιατί αν
ένας άνθρωπος ειν' ένοχος, είναι απέραντα ένοχος. Αν λοιπόν ένα άτομο
που διαμορφώθηκε μόνο μέσω της περατότητας, δεν ακούσει την απόφαση της
αστυνομίας ή της κοινής γνώμης, πως είναι ένοχος, θα φτάσει
γελοιωδέστατα και αθλιότατα να γίνει πρότυπο αρετής, λίγο καλύτερο απ'
όσο συνήθως ο κόσμος και λίγο χειρότερο απ' όσο ο παπάς. Ποια ανάγκη
μπορεί νάχει ένας τέτοιος τύπος μες στη ζωή;
Πρβλ.:
Γιάσπερς, Ένα
μάθημα για τον θάνατο *
Τὸ βιο-μηχανικὸ πρόταγμα
*
Χάιντεγγερ, Νοεῖν καὶ Εἶναι (Ἀναφορὰ στὸν Παρμενίδη καὶ τὸν Σοφοκλῆ) *
Προϋποθέσεις
της πνευματικής ζωής *
Ὀρθοδοξία, Καθολικισμός, Εὐρώπη - Ἐρωτήσεις
καὶ Ἀπαντήσεις
