Σελ 9
Ο κυκλικός χρόνος και ο γραμμικός χρόνος αποτελούν σύμβολα ασυμβίβαστα μεταξύ
τους. Ο κυκλικός χρόνος καθιστά δυνατή την αντίληψη του «κι’ άλλη φορά» σε μια
ατελεύτητη επιστροφή, αλλά χωρίς κανείς να θυμάται ή να γνωρίζει το πέρασμα από
τη μια φορά στην άλλη. Ο γραμμικός χρόνος επιτρέπει τη σοβαρότητα της απόφασης
μέσα στη μοναδική ιστορική παρουσία αυτού που θα είναι αιώνιο, χωρίς όμως τούτη
η έγχρονη παρουσία και η αιωνιότητα να μετέχουν σε μια κοινή έννοια της
πραγματικότητας. Το επόμενο βήμα πρέπει να μας οδηγήσει έξω από την χρονικότητα.
Στον κυκλικό χρόνο ο χρόνος παραμένει απόλυτος. Είναι το έσχατο ανυπέρβατο.
Μόνο με τη γραμμική αντίληψη του χρόνου κατέστη δυνατή η ιδέα της υπέρβασης του
χρόνου. Τούτη η ιδέα λέγει τα εξής : Εμείς οι ίδιοι και όλα τα πράγματα
φανερώνονται σ’ εμάς. Τούτη η φανέρωση είναι πάντοτε έγχρονη. Βεβαίως, δεν
μπορούμε να βγάλομε τον κόσμο έξω από τον χρόνο. Δεν υπάρχει άλλος κόσμος, που
να είναι πραγματικός και ερευνητέος από το νου, δεν υπάρχει κανένας κόσμος πριν
ή μετά τον χρόνο, που θα ήταν πάλι έγχρονος. Αλά στην εμπειρία και στη σκέψη
ανοίγεται και μια άλλη διάσταση :
Πρβλ.:
Γιάσπερς, Η σημασία
της επικοινωνίας *
Jaspers, Truth is in communication * Jaspers,
The
Spirit of Europe
*
Το βιο-μηχανικό πρόταγμα * Κίρκεγκωρ, Η
αγωνία που λυτρώνει *
Ὁ Πλάτων, ὁ Ἀριστοτέλης, καὶ ἡ κατάργηση τῆς μετριότητας *
Ὀρθοδοξία, Καθολικισμός, Εὐρώπη - Ἐρωτήσεις
καὶ Ἀπαντήσεις * Σωφρόνιος Σαχάρωφ,
Το Άκτιστο Φως
