π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν, Χρειάζεται ὑπακοὴ στὴν Ἀλήθεια
Ἀπὸ τὸ τέλος τῆς [βυζαντινῆς] πατερικῆς ἐποχῆς ἡ θεολογία μας (μὲ ἀρκετὲς Δυτικὲς ἐπιδράσεις) ἔγινε ἀποκλειστικὰ ‘ἀκαδημική’, κυριολεκτικὰ ‘σχολαστική’. Περιορίζεται σ' ἕνα στενὸ κύκλο ἐπαγγελματιῶν διανοητῶν, ποὺ γράφουν καὶ ἐργάζονται στὴν πραγματικότητα ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο… καὶ ὅσο περνᾶ ὁ καιρὸς τόσο καὶ βιάζονται νὰ ἱκανοποιοῦν καὶ νὰ εὐχαριστοῦν περισσότερο τοὺς συναδέλφους τους σὲ ἄλλες ἀκαδημικὲς θέσεις παρὰ τὴν ὅλο καὶ λιγότερο θεολογοῦσα Ἐκκλησία.
Ἔχουν συμβιβαστεῖ μὲ τὴ μεγάλη ἀδιαφορία ποὺ ἔχει ἡ Ἐκκλησία ἐν γένει γιὰ τὸ ἔργο τους, ἐπειδὴ μὲ τὴν ἀμετακίνητη αὐτοδικαίωσή τους ἀποδίδουν τὸ σφάλμα στὴν ἀντι-διανοητικότητα τοῦ κλήρου καὶ τῶν λαϊκῶν. Αὐτὸ ὅμως ποὺ δὲν φαίνεται νὰ ἀναγνωρίζουν εἶναι πὼς αὐτὴ ἡ ‘ἀντι-διανοητικότητα’ εἶναι κατὰ κάποιο τρόπο ἀποτέλεσμα τοῦ δικοῦ τους ἀποκλειστικοῦ ‘διανοητισμοῦ’, τῆς μισο-μανιχαϊκῆς τους περιφρόνησης γιὰ τὶς ‘πρακτικὲς’ ἀνάγκες τῆς Ἐκκλησίας, τῆς μείωσης τῆς θεολογίας σ' ἕνα ἀβλαβὲς διανοητικὸ παιγνίδι ‘ἐνδιαφερουσῶν ἀπόψεων’ καὶ ἐπιστημονικὰ ἄψογων ὑποσημειώσεων...
Πρβλ.:
Σμέμαν, Ἡ Ζωὴ τοῦ Κόσμου
* Μυστικοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας *
Σωφρόνιος Σαχάρωφ, Το Άκτιστο Φως *
Ορθοδοξία, Καθολικισμός,
Ευρώπη - Ερωτήσεις και Απαντήσεις
*