Ὁ Νέος Ἑλληνισμὸς καὶ ἡ Δύση

Ενότητες 1 2 3 4 5

Περιεχόμενα

Σελ 10

“Ἡ βυζαντινὴ φιλοσοφία ἀποτελεῖ ἀδιάσπαστη συνέχεια τῆς περιόδου ποὺ προηγεῖται. Τὶς περισσότερες φορὲς παραβλέπουμε τὸ γεγονὸς αὐτό, ὅτι δηλαδὴ ὁ ἑλληνικὸς λαὸς μᾶς προσφέρει τὸ μέσο νὰ παρακολουθήσουμε τὴν ἐξέλιξη τῆς σκέψης του χωρὶς καμμιὰ διακοπή, ἀπὸ τὰ πρῶτα φανερώματά της στὴν ἀρχαιότητα μὲ τὸν Ὅμηρο ὣς τὸν 15ο αἰῶνα μ.Χ. καὶ ἀπὸ κεῖ ὣς τὶς μέρες μας, καὶ ὅτι ἡ βυζαντινὴ ἐποχὴ ἀποτελεῖ κατὰ κύριο λόγο μία περίοδο τῆς ἱστορίας τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ... Ἡ βυζαντινὴ φιλοσοφία ἀποτελεῖ μία μορφή, τὴ χριστιανική, τῆς ἑλληνικῆς σκέψης, τοῦ ἑλληνικοῦ λόγου καὶ τῆς ἑλληνικῆς ψυχῆς”.[100]

“Οἱ Ἕλληνες εἴμαστε τὸ ἴδιο ἔθνος, μὲ τοὺς ἴδιους προβληματισμούς, μὲ τὶς ἴδιες ἀγωνίες μέσα στοὺς αἰῶνες. Καὶ μεγαλύτερος μάρτυρας αὐτῆς τῆς ἀλήθειας, εἶναι ὅτι συνεχίζουμε ἐπὶ περίπου 3000 χρόνια νὰ μορφωνόμαστε μὲ τὰ ἴδια κείμενα. Προσθέτουμε συνεχῶς καινούργια, μιὰ καὶ αἰῶνες τώρα συνεχίζουμε νὰ ἔχουμε ποιητὲς καὶ πνευματικοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ δὲν πετᾶμε τὸ ἀρχαῖο, δὲν κόβουμε τὶς καταβολικές μας ρίζες. Ἔχουμε ἀπορρίψει τὴν ἀρχαία θρησκεία, εἴμαστε χάριτι Κυρίου χριστιανοί, ἀλλὰ συνεχίζουμε νὰ ἔχουμε τὸν Ὅμηρο ὡς κορυφὴ τῶν ποιητῶν μας· ‘κάποιος πολὺ μορφωμένος καὶ ἱκανὸς νὰ ἐμβαθύνει στὴν ποίηση, μοῦ ἔλεγε ὅτι ὅλη ἡ ποίηση τοῦ Ὁμήρου δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ὕμνος τῆς ἀρετῆς’,[101] γράφει ὁ Μέγας Βασίλειος. Καὶ χρόνους μετά, τὸν 12ο αἰῶνα, ὁ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Εὐστάθιος γράφει τὶς Παρεκβολὲς στὸν Ὅμηρο, ἐπεξηγήσεις στὸ ἀρχαῖο κείμενο, ποὺ θεωροῦνται σπουδαῖες ἀκόμη σήμερα”.[102]

 

[100] Τατάκης, Ἡ βυζαντινὴ φιλοσοφία, ὅ.π., σ. 22. Παρ’ ὅλα αὐτὰ ὁ Τατάκης στὴν Βυζαντινὴ Φιλοσοφία του παρουσιάζει ἐξωτερικὲς σχέσεις τῶν Βυζαντινῶν μὲ τοὺς ἀρχαίους, ἀντὶ ἀφομοιώσεων τῆς ἀρχαίας σκέψης στὴν χριστιανικὴ ὡς τέτοια, τὸ ὁποῖο θὰ εἶχε ἀσφαλῶς πολὺ περισσότερο ἐνδιαφέρον. Ἔτσι ἐξηγεῖται, γιὰ παράδειγμα, πῶς συμβαίνει τὸ κεφάλαιο γιὰ τὸν Ψελλὸ νὰ εἶναι ὑπερδιπλάσιο τοῦ κεφαλαίου γιὰ τὸν Μάξιμο!

[101] Πρὸς τοὺς νέους, 2.5.25-7.

[102] Χριστόδουλος Ἀθηνῶν, Ἑλληνισμὸς προσήλυτος…, ὅ.π., σ. 13.

Προηγούμενη / Αρχική / Επόμενη σελίδα της Ενότητας αυτής

Ὁ Νέος Ἑλληνισμὸς καὶ ἡ Δύση : Περιεχόμενα