Ἀποσπάσματα
Σελ 3
Η ΑΛΩΣΗ ποὺ δὲν συνέβη τὸ 1453, ἄρχισε μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση καὶ πιὰ πραγματοποιεῖται συνεχῶς περισσότερο — κάθε τρελὸ ὄνειρο καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα “τὸ προαιώνιο ὄνειρο τοῦ φτωχοῦ καὶ τοῦ ἀπόκληρου”, ἡ ὁδὸς γιὰ τὸν “παράδεισο τοῦ τρελοῦ”.[167] Οἱ δύο πρόσφατοι αἰῶνες ἀποδεικνύονται ὕπουλοι καὶ ἐπικίνδυνοι περισσότερο ἀπὸ τὴν τουρκοκρατία, ἐπαληθεύοντας τὸν Λουκᾶ Νοταρᾶ καὶ τοὺς ἀνθενωτικούς.
Στὰ μισὰ τῆς τουρκοκρατίας ὁ Κύριλλος Λούκαρης ἀναλογιζόταν ὅτι “ἂν εἶχε βασιλεύσει ὁ Τοῦρκος εἰς τὴν Φραγκίαν δέκα χρόνους, χριστιανοὺς ἐκεῖ δὲν [θὰ] εὕρισκες. Καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα τώρα διακοσίους χρόνους εὑρίσκεται καὶ κακοπαθοῦσιν οἱ ἄνθρωποι καὶ βασανίζονται διὰ νὰ στέκουν εἰς τὴν πίστιν τους, καὶ λάμπει ἡ πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ μυστήριον τῆς εὐσεβείας”.[168] Μὲ τὴν ἐμπειρία τριῶν αἰώνων σκλαβιᾶς, ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς χωρὶς κανένα δισταγμὸ διακήρυττε ὅτι “ἤξερεν ὁ Θεός, πὼς τὰ ἄλλα ρηγᾶτα (τῆς Δύσης) μᾶς βλάπτουν εἰς τὴν πίστιν καὶ ὁ Τοῦρκος δὲν μᾶς βλάπτει. Ἄσπρα (χρήματα) δῶσ’ του καὶ καβαλλίκευσέ τον ἀπὸ τὸ κεφάλι. Καὶ διὰ νὰ μὴ κολασθοῦμεν, τὸ ἔδωσε τοῦ Τούρκου καὶ τὸν ἔχει ὁ Θεὸς τὸν Τοῦρκον ὡσὰν σκύλον νὰ μᾶς φυλάῃ...”[169]
“Οἱ βυζαντινοὶ διανοούμενοι, ποὺ εἶχαν ἀπορρίψει τὴ δυτικὴ βοήθεια, ἡ ὁποία ὑπὸ τὶς καλύτερες συνθῆκες θὰ εἶχε διασώσει ἕνα μικρὸ τμῆμα τοῦ ὀρθοδόξου ἐδάφους καὶ ἡ ὁποία περιελάμβανε τὴν ἕνωση τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὴ Ρώμη, καὶ κατὰ συνέπεια τὴν ἐπέκταση τῶν διαιρέσεων ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας, δικαιώθηκαν. Ἡ ἀκεραιότητα τῆς Ἐκκλησίας διατηρήθηκε, καὶ μὲ αὐτὴν ἡ ἀκεραιότητα τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ”.[170]
[167] Ἀρέντ, Ἡ ἀνθρώπινη κατάσταση, ὅ.π., σ. 185.
[168] Παραθέτει ὁ Κόντογλου, Ἡ πονεμένη Ρωμιοσύνη, ὅ.π., σ. 142.
[169] Παραθέτει ὁ Μεταλληνός, Τουρκοκρατία, ὅ.π., σ. 87.
[170] Ράνσιμαν, Ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία ἐν αἰχμαλωσίᾳ, μτφρ. Ν. Παπαρόδου, Ἀθήνα 1979, σ. 360 – παραθέτει ὁ Μεταλληνός, “Ἡ συνέχεια τοῦ Γένους μετὰ τὴν Ἅλωση”, Ἡ Ἅλωση τῆς Πόλης, ὅ.π., σελ. 319-20.
Προηγούμενη Ἑνότητα - Ἑπόμενη Ἑνότητα
