Κίρκεγκωρ,
Η Αγωνία που
λυτρώνει [42 σελ.]
Σελ 26
Η σχέση της ελευθερίας με την ενοχή είναι αγωνία, γιατί η ελευθερία και
η ενοχή είναι ακόμη δυνατότητες. Αλλά τη στιγμή που μ' όλη τη λαχτάρα
του πάθους της ατενίζει η ελευθερία τον εαυτό της και θέλει να κρατήσει
τόσο μακριά της την ενοχή, ώστε ούτε ίχνος ενοχής να μην υπάρχει μέσα
της, δε μπορεί μολαταύτα να μην ατενίζει την ενοχή, κι αυτή η ενατένιση
είναι η δισημαντότητα της αγωνίας, έτσι ώστε και η ίδια η παραίτησή της
απ' τη δυνατότητα να είναι πόθος.
Εδώ ακριβώς φανερώνεται με ποιο νόημα υπάρχει μέσα στην αγωνία του
μεταγενέστερου ατόμου ένα συν, που δεν υπάρχει στην αγωνία του Αδάμ.[2]
Η ενοχή είναι έννοια πιο συγκεκριμένη, που σχετιζόμενη με τη δυνατότητα
της ελευθερίας φορτώνεται όλο και περισσότερη δυνατότητα. Στο τέλος
είναι σα να συνασπίζεται η ενοχή όλου του κόσμου για να κάνει το άτομο
ένοχο, ή, πράγμα ταυτόσημο, είναι σαν το άτομο να παίρνει στους ώμους
του, όταν γίνεται ένοχο, την ενοχή όλου του κόσμου. Η ενοχή έχει στ'
αλήθεια μια διαλεκτική ποιότητα, που την κάνει αμεταβίβαστη· αλλ' όποιος
γίνεται ένοχος, γίνεται ένοχος και γι' αυτό που προξένησε την ενοχή,
γιατί ποτέ η ενοχή δεν έχει εξωτερική αιτία· κι όποιος υποκύπτει σ' ένα
πειρασμό, είναι ο ίδιος ένοχος για τον πειρασμό.
[2] Κι όμως δεν πρέπει να ξεχάσεις την ως ένα
σημείο ανακρίβεια της αναλογίας, γιατί στο μεταγενέστερο άτομο δεν
έχουμε να κάνουμε με αθωότητα, παρά με παραγκωνισμένη συνείδηση της
αμαρτίας./span>
Πρβλ.:
Γιάσπερς, Ένα
μάθημα για τον θάνατο *
Τὸ βιο-μηχανικὸ πρόταγμα
*
Χάιντεγγερ, Νοεῖν καὶ Εἶναι (Ἀναφορὰ στὸν Παρμενίδη καὶ τὸν Σοφοκλῆ) *
Προϋποθέσεις
της πνευματικής ζωής *
Ὀρθοδοξία, Καθολικισμός, Εὐρώπη - Ἐρωτήσεις
καὶ Ἀπαντήσεις
