ΤΟ ΒΙΟ-ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ
(Ἀποσπάσματα τῆς πρώτης μορφῆς)
| Περιεχόμενα |
Ἐπαναλαμβάνεται ἀπὸ πολλοὺς ἀπερίσκεπτα, πὼς ὁ ἑλληνισμὸς εἶναι ‘ἔθνος ἀνάδελφο’! Τὸ σφάλμα ἐξηγῶ ὡς καρπὸ ἄγονης ἀρχαιογνωσίας καὶ δουλικῆς ἀρχαιολατρείας, ἀπ’ ὅπου περιφρονεῖται ἡ βαθύτερη ὅλων τῶν ἰδιωμάτων φυσικὴ ταυτότητα τῶν Ἑλλήνων μὲ κάθε ὀρθόδοξο λαό. Ἂν καὶ συνέβη στὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰῶνα, εἶναι ἰδιαιτέρως (καὶ ἀπὸ πολλὲς πλευρὲς) ἐνδεικτικὴ τῆς ἑνότητας μὲ τὴν Ρωσία, παρὰ τὴν τσαρικὴ διαφθορά, ἀλλὰ καὶ μέσα της, ἡ συζήτηση τοῦ Ἀλέξανδρου μὲ τὸν Καποδίστρια, ὅταν ὁ τσάρος τοῦ ζήτησε νὰ ἀναλάβει τὸν χειρισμὸ τῶν ἐξωτερικῶν ὑποθέσεων ὡς Γραμματέας τῆς Ἐπικρατείας, καὶ ὁ Καποδίστριας ἀρνήθηκε λέγοντας πὼς οἱ Ἕλληνες, “βλέποντές με πλησίον Ὑμῶν, θὰ ἐλπίζουν ἀκόμη περισσότερον καὶ θὰ μὲ πιέζουν διὰ τῶν δικαίων παραπόνων των. Θὰ ἦτο ἐκ μέρους μου ἀχαριστία, θὰ παρέβαινον τὰ καθήκοντά μου πρὸς τὴν γενέτειράν μου, ἐάν, ἵνα ἀπαλλαγῶ αὐτῶν, ἐθεώρουν ἐμαυτὸν ξένον πρὸς τὴν Ἑλλάδα”. Ὁ τσάρος ἀπάντησε ὅτι “σέβομαι τὰ αἰσθήματά σας πρὸς τὴν ἰδιαιτέραν πατρίδα σας καὶ τὴν Ἑλλάδα, καὶ ἐπειδὴ ἀκριβῶς γνωρίζω τὰ αἰσθήματα ταῦτα ἐπιθυμῶ νὰ σᾶς κρατήσω πλησίον μου. Οὐδὲν δικαιότερον καὶ ὠφελιμώτερον τοῦ νὰ ἔχουν οἱ Ἕλληνες συνήγορον παρ’ ἐμοὶ ἐν τῷ προσώπῳ ὑμῶν”.[555] Τέτοια παραδείγματα θὰ μποροῦσαν νὰ πολλαπλασιαστοῦν ἄνετα, ὅπως καὶ ὅσα δείχνουν ὄχι μόνο τὴν ἑνότητα, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀρχή της καὶ μαζὶ τὴν συνειδητὴ ὑπεράσπισή της.
“Χαρακτηριστικὴ τῆς ἐμπιστοσύνης [τῶν Ρώσων] στὴν Κωνσταντινούπολη εἶναι ἡ ἀπάντηση τοῦ ἐπισκόπου Νόβγκοροντ Βασιλείου πρὸς τὸν βασιλέα τῆς Σουηδίας Magnus, ὁ ὁποῖος τὸ 1348 ἐπρότεινε στοὺς προκρίτους τοῦ Νόβγκοροντ συνοδικὴ συζήτηση γιὰ τὸ ποιὰ πίστη, τῶν Λατίνων ἢ τῶν Ὀρθοδόξων, εἶναι καλύτερη. Ὁ ἐπίσκοπος ἀπάντησε: ‘ἂν ἐπιθυμεῖς νὰ γνωρίσεις ποιὰ πίστη εἶναι καλύτερη, ἡ δική μας ἢ ἡ δική σας, ἀπόστειλε στὴ Βασιλεύουσα, στὸν Πατριάρχη, γιατὶ ἐμεῖς ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες πήραμε τὴν πίστη καὶ δὲν συζητοῦμε γι’ αὐτὴν μὲ σένα’.”[556]
[555] Καποδίστριας, Ἐπισκόπησις
τῆς πολιτικῆς μου σταδιοδρομίας, Ἀθήνα 1997, σελ. 68-69.
[556] Ζήσης, Κωνσταντινούπολη καὶ Μόσχα, Θεσ/νίκη 1989, σ. 29.
