ΤΟ ΒΙΟ-ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ
(Ἀποσπάσματα τῆς πρώτης μορφῆς)
Περιεχόμενα |
Ο ΟΥΑΪΤΧΕΝΤ σημειώνει πὼς “ὑπῆρξαν καὶ ἀντιδράσεις καὶ ἀναγεννήσεις. Γενικὰ ὅμως, καὶ σὲ μιὰ διάρκεια πολλῶν γενεῶν, ὑπῆρξε μιὰ βαθμιαία παρακμὴ τῆς θρησκευτικῆς ἐπίδρασης ἐπάνω στὸν [δυτικὸ ἢ ἐκδυτικισμένο] Εὐρωπαϊκὸ πολιτισμό.
“Κάθε ἀναγέννηση ἄγγιζε καὶ μιὰ χαμηλότερη κορυφὴ ἀπὸ τὴν προηγούμενή της, κάθε περίοδος διάλυσης κι ἕνα βαθύτερο βάθος. Ἡ μέση καμπύλη δείχνει μιὰ σταθερὴ πτώση τοῦ θρησκευτικοῦ τόνου ... Ἡ θρησκεία τείνει [νὰ ἐξαλειφθεῖ τελείως, ἢ πάντως] νὰ ἐκφυλιστεῖ σ’ ἕνα ἀξιοπρεπὲς τυπικὸ μὲ τὸ ὁποῖο θὰ διακοσμεῖται μιὰ ἄνετη ζωή”.[279]
Καμμιὰ ἀνάγκη νὰ καταπαύσει ὁ ἐκφυλισμὸς ἀρκούμενος στὴν θρησκευτικὴ διακόσμηση.
“Αὐτὴ ἡ θρησκεία κράτησε δύο χιλιάδες χρόνια καὶ νά ποὺ τώρα ἐξαντλεῖται, δὲν εἶναι πιὰ ἀρκετή, τὴν περιφρονοῦμε· οἱ ἐκκλησίες της πέφτουν· στὰ νεκροταφεῖα της στοιβάζονται νεκροὶ καὶ ξεχειλίζουν. Κι ἐμεῖς τί θρησκεία θὰ ἔχουμε;”[280]
[279] Οὑάιτχεντ — παραθέτει ὁ
Καῖσλερ (Οἱ Ὑπνοβάτες, ὅ.π., σ. 391).
[280] Φλωμπέρ, Ἀπομνημονεύματα ἑνὸς τρελοῦ, μτφρ. Λ. Ἰωακειμίδου, Ἀθήνα 2004, σ. 75.